NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ CÁC BỆNH VỀ TUYẾN GIÁP

Thứ sáu - 05/01/2024 02:18

Bệnh tuyến giáp là gì?Bệnh tuyến giáp là thuật ngữ chung chỉ những rối loạn hormone do tuyến giáp sản xuất quá nhiều hoặc quá ít. Khi hormone không tiết đủ để duy trì nhịp độ chuyển hóa bình thường của cơ thể, dẫn tới suy giáp. Ngược lại, sản xuất quá nhiều hormone, tốc độ chuyển hóa tăng bất thường, dẫn đến bệnh cường giáp. Một số bệnh khác có thể không liên quan đến quá trình sản xuất hormone của tuyến giáp như bướu giáp (nhân giáp), ung thư tuyến giáp.

NGUYÊN NHÂN VÀ YẾU TỐ NGUY CƠ CÁC BỆNH VỀ TUYẾN GIÁP

Những yếu tố nguy cơ

Phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 5 – 8 lần so với nam giới.
Tiền sử gia đình có người mắc bệnh tuyến giáp.
Mắc các bệnh: thiếu máu ác tính, tiểu đường tuýp 1, suy thượng thận nguyên phát, viêm khớp dạng thấp, hội chứng Turner.
Dùng thuốc có nhiều iod (amiodarone).
Người trên 60 tuổi, đặc biệt phụ nữ.
Từng điều trị bệnh tuyến giáp hoặc ung thư.

Nguyên nhân gây bệnh tuyến giáp
Các nguyên nhân gây suy giáp:

Viêm tuyến giáp: xảy ra trên tuyến giáp bình thường hoặc bướu giáp. Tình trạng này có thể khiến các hormone tuyến giáp tiết quá nhiều hoặc quá ít, ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
Viêm tuyến giáp Hashimoto: bệnh tự miễn do rối loạn miễn dịch chống lại chính mô của cơ thể, khiến tuyến giáp không thể sản xuất hormone bình thường. Bệnh có xu hướng di truyền và xảy ra ở mọi lứa tuổi. Riêng Hoa Kỳ, viêm tuyến giáp Hashimoto ảnh hưởng đến 2% dân số, phổ biến ở phụ nữ.
Viêm tuyến giáp sau sinh: xảy ra ở 5% – 9% phụ nữ sau sinh.
Thiếu iod: nguyên nhân chính gây suy giáp.
Suy giáp bẩm sinh: tỷ lệ mắc bệnh 1/4.000 trẻ sơ sinh. Nếu không được điều trị, trẻ có thể gặp các vấn đề về thể chất, tinh thần.
Rối loạn tuyến yên: dù hiếm khi xảy ra nhưng rối loạn tuyến yên có thể gây gián đoạn quá trình sản xuất hormone tuyến giáp.
Điều trị cường giáp bằng iod phóng xạ.
Tác dụng phụ của xạ trị trong điều trị 1 số bệnh ung thư.
Phẫu thuật cắt bỏ 1 phần hoặc toàn bộ tuyến giáp.

Các nguyên nhân gây cường giáp:

Bệnh Graves: tình trạng rối loạn hệ thống miễn dịch dẫn đến sản xuất hormone tuyến giáp quá mức. Đây là 1 trong những dạng phổ biến nhất của cường giáp. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Các nhân tuyến giáp hoạt động quá mức.
Viêm tuyến giáp.
Thừa iod: khi có quá nhiều iod, tuyến giáp sẽ tạo nhiều hormone hơn mức cần thiết.
Khối u tuyến yên không phải ung thư.
Ngoài các nguyên nhân kể trên, yếu tố di truyền và lối sống cũng có thể gây rối loạn tuyến giáp, như:
Hút thuốc lá: chứa các chất ảnh hưởng đến tuyến giáp, gây viêm nhiễm, cản trở quá trình hấp thụ iod cũng như sản xuất hormone.
Căng thẳng.
Chấn thương tuyến giáp.
Từng sử dụng 1 lượng lớn thuốc lithium và iod.

Dấu hiệu bệnh tuyến giáp

Những dấu hiệu giúp nhận biết bệnh về tuyến giáp:
Thay đổi cân nặng: người bệnh có thể tăng cân khi mắc suy giáp, hoặc giảm cân nếu mắc cường giáp.
Nhạy cảm với nhiệt độ.
Mệt mỏi, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Trầm cảm, lo lắng.
Gặp các vấn đề ở cổ hoặc họng: sưng, đau, khó nuốt hoặc thở, khàn giọng,…
Da khô hoặc phát ban bất thường, tóc dễ gãy rụng, móng tay giòn.
Các bệnh về tiêu hóa: với suy giáp, người bệnh có thể bị táo bón dai dẳng. Trong khi cường giáp gây tiêu chảy, phân lỏng hoặc hội chứng ruột kích thích.
Ảnh hưởng đến kinh nguyệt và khả năng sinh sản: bệnh tuyến giáp nếu kéo dài có thể gây rối loạn kinh nguyệt, tăng nguy cơ sảy thai, thậm chí vô sinh.