Phát hiện và điều trị lao tiềm ẩn năm 2025

           Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), ước tính một phần ba dân số giới nhiễm lao tiềm ẩn. Ước tính 7,5 triệu trẻ em và trẻ vị thành niên dưới 15 tuổi bị nhiễm lao mới mỗi năm. Tổng cộng có khoảng 67 triệu trẻ em bị nhiễm lao. Các nhóm có nguy cơ cao như người nhiễm HIV, bệnh nhân và trẻ dưới 2 tuổi tiếp xúc với người bệnh và các nhóm có nguy cơ trung bình như trẻ em và thanh thiếu niên từ 2-18 tuổi và bệnh nhân bệnh thận giai đoạn cuối hoặc đái tháo đường có thể dễ dàng tiến triển thành lao hoạt động nếu tiếp xúc với người bị lao.

           Lao tiềm ẩn (LTBI) là một trạng thái đáp ứng miễn dịch liên tục với sự kích thích bởi các kháng nguyên Mycobacterium tuberculosis mà không có bằng chứng về triệu chứng bệnh lao hoạt động trên lâm sàng. Vì đây chỉ là phản ứng miễn dịch nên sẽ không gây lây nhiễm bệnh cho người khác, nhưng lao tiềm ẩn có nguy cơ phát triển thành thể bệnh lao hoạt động và trở thành nguồn lây truyền bệnh.
          Thực hiện kế hoạch số 222/KH-TTYT ngày 19 tháng 6 năm 2025 của Trung tâm Y tế Bảo Lộc về việc triển khai khám sàng lọc phát hiện lao tiềm ẩn năm 2025. Trung tâm y tế Bảo Lộc đã triển khai kế hoạch đến 11 trạm y tế xã, phường, tiến hành rà soát và lập danh sách đối tượng sàng lọc lao tiềm ẩn, mời các đối tượng đi khám sàng lọc phát hiện bệnh lao tiềm ẩn tại các trạm y tế trên địa bàn theo lịch.
Đối tượng khám sàng lọc:
1. Những người tiếp xúc gần, tiếp xúc thường xuyên với các bệnh nhân lao phổi có nguy cơ lây nhiễm lao và phát triển bệnh lao:
- Trẻ dưới 5 tuổi tiếp xúc hộ gia đình với bệnh nhân  lao phổi.
- Người từ 5 tuổi trở lên tiếp xúc hộ gia đình với bệnh nhân lao phổi.
- Nhân viên Y tế làm việc tại các đơn vị phòng chống lao hoặc các cơ sở y tế có thể có bệnh nhân  lao đến khám.
- Cán bộ quản giáo, nhân viên làm việc tại các trại giam, trại giáo dưỡng.                                                                                                                                                                                                               
2. Những người có tình trạng lâm sàng hoặc các yếu tố làm tăng nguy cơ phát triển từ nhiễm lao thành bệnh lao:
- Người có HIV mọi lứa tuổi.
- Bệnh nhân bụi phổi.
- Bệnh nhân đái tháo đường.
- Bệnh nhân suy thận, chạy thận nhân tạo.
- Bệnh nhân cấy ghép tạng và những người chuẩn bị cấy ghép tạng.
- Bệnh nhân điều trị ức chễ miễn dịch kéo dài (bệnh hệ thống vd: Lupus, viêm khớp dạng thấp, vẩy nến,…).

Lịch khám sàng lọc cụ thể như sau:

CHẨN ĐOÁN LAO TIỀM ẨN

Chẩn đoán lao tiềm ẩn dựa trên 2 yếu tố: (1) xét nghiệm Mantoux  (2) loại trừ được mắc lao hoạt động qua khám lâm sàng, XQ phổi, xét nghiệm đờm hoặc dấu hiệu bất thường ở các cơ quan ngoài phổi nghi lao. Chỉ điều trị lao tiềm ẩn khi đủ 2 yếu tố để tránh việc điều trị không đầy đủ dẫn tới kháng thuốc.