Trung tâm Y tế Thành phố Bảo Lộchttp://trungtamytebaoloc.vn/assets/images/logo.png
Thứ ba - 13/04/2021 22:33
Chăm sóc sức khỏe sinh sản là sự phối hợp thực hiện các biện pháp kỹ thuật và dịch vụ nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe sinh sản, làm cho hoạt động và chức năng của bộ máy sinh sản được tốt hơn, khỏe mạnh hơn, bao hàm cả sức khỏe tình dục, và sinh sản.
CHĂM SÓC SỨC KHỎE SINH SÀN VÀ KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH
CHĂM SÓC SỨC KHỎE SINH SÀN Chăm sóc sức khỏe sinh sản là sự phối hợp thực hiện các biện pháp kỹ thuật và dịch vụ nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe sinh sản, làm cho hoạt động và chức năng của bộ máy sinh sản được tốt hơn, khỏe mạnh hơn, bao hàm cả sức khỏe tình dục, và sinh sản. Mục đích là làm cho cuộc sống có chất lượng và hạnh phúc hơn, bằng cách phòng ngừa và giải quyết các vấn đề sức khỏe sinh sản. Những lứa tuổi nào cần được chăm sócsức khỏe sinh sản? Đời người được chia làm 5 giai đoạn để chăm sócsức khỏe sinh sản: - Lúc bào thai và thai nhi: Chăm sóc bà mẹ tốt để có trẻ sơ sinh khỏe mạnh - Giai đoạn trẻ em (từ lúc sinh đến 9 tuổi): Bảo vệ sức khỏe trẻ em và tuổi học đường. phòng chống các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục. Phòng chống xâm hại tình dục. - Thời kỳ VTN (Vị thành niên) (10-19 tuổi): giáo dục giới tính, tình dục an toàn, tránh quan hệ tình dục sớm và các vấn đề sức khỏe sinh sản. - Thời kỳ sinh sản (nữ 20 - 49 tuổi): chăm sóc thai, sản, kế hoạch hóa gia đình, phòng tránh các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản. - Thời kỳ mãn kinh (50 tuổi+): Phòng chống thiếu hụt estrogen, loãng xương. Tóm lại chăm sóc sức khỏe sinh sản là chăm sóc cho tất cả mọi người từ khi còn là thai nhi cho đến tận cuối đời, nghĩa là chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cả nam giới và phụ nữ. KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH VÀ: Kế hoạch hóa gia đìnhlà sự lựa chọn sử dụng một biện pháp tránh thai nào đó của các cặp vợ chồng nhằm điều chỉnh số con, thời điểm sinh con và khỏang cách giữa các lần sinh, sao cho phù hợp với điều kiện sống và hoàn cảnh. Kế hoạch hóa gia đìnhkhông chỉ là các biện pháp tránh thai mà còn bao gồm sự giúp đỡ cho các cặp vợ chồng để có thai và sinh con. CÁC BIỆN PHÁP TRÁNH THAI 1/ ĐẶT VÒNG TRÁNH THAI: Là một biện pháp tránh thai tạm thời, dài hạn, hiệu quả cao. Hiệu quả tránh thai từ 5 đến 10 năm. Không ảnh hưởng đến sinh hoạt vợ chồng, sử dụng được trong thời ký đang cho con bú. Thủ thuật đặt vòng nhanh, an toàn chỉ trong khoảng 10 đén 15 phút. Tuy nhiên những trường hợp sau cần phải điều trị khỏi bệnh mới được đặt vòng tránh thai. - Ra máy âm đạo chưa rõ nguyên nhân . - Ung thư cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung. - U xơ tử cung hoặc các dị dạng khác làm biến dạng buồng tử cung. - Đang viêm nhiẽm ở đường sinh sản. 2/ TRIỆT SẢN NỮ: Triệt sản nữlà biện pháp tránh thai vĩnh viễn, hiệu quả tránh thai rất cao (trên 99%), và không ảnh hưởng đến sức khỏe và quan hệ tình dục. Khi nào có thể thực hiện được triệt sản: Bất kỳ trong thời gian nào nếu chắc chắn không có thai, sau đẻ (thường trong vòng 48 giờ hoặc sau 6 tuần), ngay sau khi nạo hút thai (nếu buồng tử cung sạch, không nhiễm khuẩn), kết hợp khi phẫu thuật ổ bụng. 3/ TRIỆT SẢN NAM: Là biện pháp tránh thai vĩnh viễn dành cho nam giới. Đây là một thủ thuật ngoại khoa đơn giản và an toàn. Hiệu quả tránh thai rất cao (trên 95,5%). Triệt sản nam không có ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt tình dục. Thời điểm nào có thể triệt sản: Có thể thực hiện triệt sản nam ở bất kỳ thời gian nào thấy thuận tiện. Sau khi triệt sản cần phải: Nghỉ ngơi tại chỗ một vài giờ, tránh lao động nặng trong 1 – 2 ngày đầu, uống thuốc theo chỉ dẫn của cán bộ y tế. Sau khi triệt sản nên dùng bao cao su trong 20 lần quan hệ tình dục nhằm tránh mang thai do đôi khi tinh trùng còn sót lại ở ống dẫn tinh. 4/ THUỐC CẤY TRÁNH THAI: Thuốc cấy tránh thai là biện pháp tránh thai tạm thời, có tác dụng tránh thai 5 năm đến 7 năm tùy loại. Những thuận lợi khi dùng thuốc cấy tránh thai: + Có tác dụng nhanh ngay sau khi cấy (trong vòng 24 giờ) nên cấy trong vòng 5-7 ngày đầu của vòng kinh (nếu vòng kinh đều). + Không ảnh hưởng tới tiết sữa, và lượng sữa cho con bú. + Không ảnh hưởng gì tới ham muốn và hoạt động tình dục. + Có thể hồi phục khả năng sinh đẻ sau khi tháo que cấy tránh thai. 5/ THUỐC TIÊM TRÁNH THAI: Thuốc tiêm tránh thai là biện pháp tránh thai tạm thời, có tác dụng tránh thai 3 tháng. Những ưu và nhược điểm của thuốc tiêm tránh thai: - Hiệu quả tránh thai cao (97%) - Có tác dụng lâu dài (tiêm một mũi tránh thai trong 2 hoặc 3 tháng). 6/ BAO CAO SU: Bao cao su là một biện pháp tránh thai tạm thời, hiệu quả, an toàn và rẻ tiền. Bao cao su là biện pháp tránh thai có tác dụng bảo vệ kép: vừa có tác dụng tránh thai, vừa giúp phòng bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV/AIDS, khách hàng nhiễm HIV hoặc có bạn tình nhiễm HIV nên sử dụng bao cao su để tránh thai và phòng bệnh lây truyền qua đường tình dục kể cả HIV. Cách sử dụng và bảo quản:’ - Nên sử dụng bao cao su còn hạn dùng, không bị rách hoặc bị ẩm mốc đổi màu. Mỗi lần giao hợp đều phải sử dụng bao cao su mới, Chỉ sử dụng mỗi bao cao su 1 lần. - Đối với bao cao su nam: lồng bao cao su vào dương vật đang cương trước khi giao hợp, giữ cho vành cuộn của bao nằm phía ngoài. Tháo cuộn vành bao lên tới gốc dương vật, không cần kéo căng. Sau khi xuất tinh rút dương vật ra lúc còn cương, giữ chặt vành bao cao su ở gốc dương vật trong khi rút dương vật ra để bao cao su khỏi bị tuột và tinh dịch không trào ra ngoài. 7/ THUỐC UỐNG TRÁNH THAI KẾT HỢP: Thuốc uống tránh thai kết hợp là biện pháp tránh thai tạm thời, chứa hai loại nội tiết là Estrogen và Progestin. Hiệu quả tránh thai khoảng 95%. Sử dụng viên tránh thai kết hợp đòi hỏi khách hàng phải uống đền đặn. Khách hàng nhiễm HIV hay có bạn tình nhiễm HIV có thể sử dụng được. Trên thị trường có nhiều tên khác nhau như: IDEAL, Rigevidon, Marvelon, Choice, Newchoice, Tri-regol, Microgynon, . . . Không nên sử dụng khi: - Có thai hoặc nghi ngờ có thai. - Đang cho con bú vì thuốc làm giảm sữa mẹ. - Lớn hơn 35 tuổi và hút thuốc lá thường xuyên. - Cao huyết áp nặng . - Đã hoặc đang bị các bệnh lý tim mạch, bệnh lý mạch máu. - Đau nửa đầu - Đang bị ung thư vú. - Đái tháo đường nặng hoặc có biến chứng (thận, thần kinh, võng mạc, mạch máu). - Đang bị bệnh gan nặng ảnh hưởng trầm trọng chức năng gan. Cách sử dụng: - Uống viên đầu tiên vào bất kỳ ngày nào trong 5 ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, tốt nhất là từ ngày đầu, uống mỗi ngày một viên vào giờ nhất định theo chiều mũi tin trên vỉ thuốc. - Với vỉ 28 viên, khi hết vỉ phải uống viên đầu tiên của vỉ tiếp theo vào ngày hôm sau. - Với vỉ 21 viên, khi hết vỉ nghỉ 7 ngày rồi dùng tiếp vỉ sau. Nếu nôn trong vòng 2 giờ sau uống thuốc: Uống lại một viên thuốc khác. Nếu nôn nhiều và tiêu chảy sau uống thuốc: xảy ra trong vòng 24 giờ, khách hàng cần tiếp tục uống thuốc theo đúng lịch. - Nếu xẩy ra liên tục từ 2 ngày trở lên, nên sử dụng bao cao su để tránh thai. 8/ VIÊN TRÁNH THAI ĐƠN THUẦN (CHỈ CÓ PROGESTIN): Viên thuốc tránh thai đơn thuần là biện pháp tránh thai tạm thời. Sử dụng viên thuốc tránh thai đơn thuần đòi hỏi khách hàng phải uống thuốc đều đặn và đúng giờ . Trên thị trường có nhiều loại như : Exluton, Minipil, Napalevo,. . . Đặc biệt thích hợp cho phụ nữ đang cho con bú vì không làm giảm lượng sửa mẹ. Không sửdungkhi đang bị ung thư vú. Cách sử dụng: Uống mỗi ngày một viên , phải uống vào một giờ nhất định, theo chiều mũi tên trên vĩ thuốc. Uống thuốc trễ 3 giờ trở lên phải dùng biện pháp tránh thai dự phòng, ví dụ nên dùng bao cao su. Dùng vỉ kế tiếp ngay sau khi hết vỉ đầu, không ngừng giữa 2 vỉ. Trường hợp quên uống thuốc (quên một viên hoặc nhiều hơn) hoặc uống trễ 3 giờ trở lên: Uống ngay 1 viên ngay khi nhớ ra và tiếp tục uống mỗi ngày một viên như thường lệ. Cần dùng thêm biện pháp tránh thai hỗ trợ ( sử dụng bao cao su trong 2 ngày tiếp theo. Nếu nôn trong vòng 2 giờ sau uống thuốc: Uống lại 1 viên thuốc khác. Nôn nhiều và tiêu chảy sau uống thuốc: - Nếu xẩy ra trong vòng 24 giờ, cần tiếp tục uống thuốc theo đúng lịch. - Nếu xẩy ra liên tục từ 2 ngày trở lên, xử lý như khi quên uống thuốc. 9/ THUỐC UỐNG TRÁNH THAI KHẨN CẤP: Biện pháp`tránh thai khẩn cấp được sử dụng sau khi giao hợp không được bảo vệ (rách bao cao su, quên uống thuốc tránh thai, bị hiếp dâm, . . .). Thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả càng cao nếu sử dụng càng sớm, vì vậy phải được sử dụng ngay sau khi quan hệ tình dục không được bảo vệ , Cách sử dụng: dùng ngay sau khi quan hệ tình dục, chậm nhất là 72 giờ. Liều lượng, cách dùng nên theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Không nên sử dụng nhiều lần vì khả năng tránh thai giảm dần ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu nôn trong vòng 2 giờ sau uống thuốc: Uống lại liều thuốc tránh thai khẩn cấp khác càng sớm càng tốt. Có thể sử dụng thuốc chống nôn trước khi uống liều lặp lại, có thể đặt đường âm đạo nếu khách hàng vẫn tiếp tục nôn nhiều.
Các cặp vợ chồng đang trong độ tuổi sinh sản nếu có nhu cầu sử dụng biện pháp tránh thai, nên đến các cơ sổ y tế gần nhất để được tư vấn hổ trợ. Vì hạnh phúc của gia đình, vì tương lai con em của chúng ta mỗi gia đình nên sinh đủ 2 con.